Dworzec w Opalenicy powstał pod koniec XIX wieku. Pierwotnie budynek miał ceglaną elewację. W czasach PRL przeszedł co najmniej kilka chaotycznych przebudów, które spowodowały, że budynek stracił swój dawny charakter. Dzieła zniszczenia dopełniła termomodernizacja z lat 90 XX w. i przeniesienie peronów kilkadziesiąt metrów od obiektu.
W tym roku zakończono kolejną, tym razem kompleksową przebudowę dworca według projektu poznańskiego biura DEMIURG. Powstał obiekt ogólnodostępny, ze wszech miar funkcjonalny i nowoczesny, w którym czuć duszę dawnego budynku.
Odkrywki, które zostały wykonane przed rozpoczęciem procesu projektowego wskazywały, że obiekt przeszedł wiele przebudów które zostały wykonane bez poszanowania jego historii i charakteru. Z dawnego dworca została tylko bryła, przykryta styropianem pomalowanym na przypadkowe kolory. Budynek w zasadzie stracił cechy zabytkowości. Przywrócenie dawnej formy, wiązałoby się z wyburzeniem obiektu i jego odbudowaniem, dlatego podjęto decyzję, że przebudowa dworca będzie nawiązaniem do historii przy użyciu współczesnych środków wyrazu. Między innymi dlatego przywrócono zaburzoną osiowość okien, a współczesny detal, który pojawił się na elewacjach, odtwarza dawne proporcje. Głównym założeniem projektu było przede wszystkim dostosowanie dworca do obecnych standardów PKP. Dworzec to miejsce, które musi być funkcjonalne i dostępne dla wszystkich użytkowników, również osób z niepełnosprawnościami.
Dworzec dostępny dla każdego
Cały dworzec został dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. W projekcie skupiono się na likwidacji wszelkiego rodzaju barier architektonicznych i wdrożeniem usprawnień, takich jak m.in. automatycznie otwierające się drzwi, ścieżki prowadzące z polami uwagi, oznaczenia w alfabecie Braille`a, tablice dotykowe z planem dworca i jego otoczenia. Ponadto pojawią się urządzenia wzmacniające sygnał w aparatach słuchowych przy kasach biletowych, a także toalety dla osób z niepełnosprawnościami i rodziców z dziećmi.
Komfort podróżnych
Sercem dworca jest przestronna, przeszklona, otwierająca się zarówno na miasto jak i na tory przestrzeń obsługi podróżnych. Zawiera ona m.in. kasę oraz poczekalnię z ławkami, gablotami na rozkłady jazdy, elektronicznymi tablicami odjazdów i przyjazdów pociągów oraz nowoczesnym systemem informacji głosowej. Podróżny nie ma wątpliwości gdzie się znajduje i dokąd zmierza.
Układ komunikacyjny zaprojektowano w taki sposób, aby z wnętrza było widać także, oddalone od gmachu, perony. Kieruje i naprowadza do nich, przeszklony korytarz usytuowany równolegle do torów. Dzięki temu korzystanie z dworca jest intuicyjne, co w tego typu obiektach jest niezwykle ważne.
„Urodziłem się około 20 km od Opalenicy i są to trochę moje strony. Mam do nich pewien sentyment, a sam dworzec był mi dość dobrze znany. Gdy pojawiła się szansa na wykonanie projektu jego przebudowy, wiedziałem, że chciałbym się tym zająć. Dziś czuję niemałą satysfakcję, widząc efekty pracy mojej i zespołu, a największą poczułem będąc przypadkowym świadkiem pozytywnych reakcji podróżnych” – Krzysztof Kaczmarek, Architekt
Przy dworcu pojawiła się również wiata rowerowa z 56 miejscami postojowymi. Jej forma inspirowana była budynkami pomocniczymi, które znajdowały się kiedyś na jej miejscu i które można zobaczyć na archiwalnym zdjęciach z okresu z początku XX w.
Dworzec w Opalenicy
Inwestor: PKP S.A.
Projektant: DEMIURG
Generalny wykonawca: Agrobex
Data realizacji: 2023
Zdjęcia: Maciej Lulko