Harmonogram prac projektowych został przyjęty tak, by umożliwić realizację części prac w sezonie letnim jeszcze w trakcie projektowania. Pomimo niedogodności logistycznych związanych z trwającą pandemią i niezwykle trudnych warunków pogodowych, w minionym sezonie udało się dostarczyć na wyspę i zamontować pierwsze elementy konstrukcyjne. Pierwszy transport materiałów obejmował blisko 380 m3 betonowych prefabrykatów oraz 80 ton konstrukcji stalowej.
Nowa latarnia z historycznym napisem Arctowski
Usytuowana na szczycie, wcinającej się w głąb morza skały, latarnia jest nie tylko ważnym punktem nawigacyjnym dla żeglugi w Zatoce Admiralicji, nad którą położna jest stacja, ale stanowi także znak rozpoznawczy polskiej placówki. Istniejąca konstrukcja, po ponad 40 latach eksploatacji w skrajnie niesprzyjających warunkach, została przeznaczona do rozbiórki. Na jej miejscu stanie nowa latarnia, której formę w projekcie koncepcyjnym nadała pracownia Kuryłowicz & Associates. Za projekt konstrukcji odpowiadają inżynierowie z naszego biura projektowego DEMIURG Project S.A.
Warunki atmosferyczne, którym będzie musiała opierać się konstrukcja latarni są ekstremalne. Skała, na której będzie posadowiona latarnia nieustannie smagana jest huraganowym wiatrem i obmywana przez morskie fale. Duże obciążenie wiatrem, silnie korozyjne środowisko, ryzyko oblodzenia, mocno utrudnione warunki montażu – to wszystko musiało zostać uwzględnione w projekcie konstrukcji. – Hubert Maciejewski, Kierownik projektu Stacji Antarktycznej i nasz Główny Konstruktor
Z uwagi na oczekiwanie Inwestora, by latarnia została w możliwie dużym zakresie sprefabrykowana, całość podzielono na kilka pozycji wysyłkowych, ograniczając ilość prac przy scalaniu konstrukcji na miejscu, jednocześnie mając na uwadze trudności montażowe z jakimi będzie trzeba zmierzyć się na miejscu. Na etapie prac projektowych rozważano nawet montaż latarni przy użyciu śmigłowca.
W pierwszej kolejności zostanie zmontowana podstawa mocowania do bazaltowej skały za pomocą stalowych kotew. Takie rozwiązanie pozwoli na łatwiejsze dopasowanie do nierównego podłoża. Następnie podstawa obudowana zostanie pomostem obsługowym usytuowanym na szczycie skały. W kolejnym etapie, nadbudowany zostanie zasadniczy trzon latarni wraz z galerią. Dla zapewnienia szczelności, trzon zaprojektowany został jako powłokowy przekrój spawany ze stalowych blach. Wewnątrz przewidziano miejsce na prowadzenie instalacji. Po osadzeniu trzonu, zamontowany zostanie pomost serwisowy usytuowany na szycie latarni, umożliwiający dostęp do źródła światła oraz stanowiący znakomity punkt widokowy.
Latarnia zostanie również wyposażona w nowe źródło światła zapewniające widoczność latarni z odległości nawet 10 mil morskich.
Obieg zamknięty
W celu ograniczenia zużycia energii, układ funkcjonalny oraz projektowane rozwiązania instalacyjne w nowym budynku głównym stacji pozwolą na wyłączenie części pomieszczeń z eksploatacji na czas zimowy. Choć produkcja energii elektrycznej na potrzeby stacji oparta będzie przede wszystkim na nowoczesnych agregatach prądotwórczych, to system energetyczny zostanie rozbudowany o panele fotowoltaiczne, a nadwyżki produkowanej energii w okresach mniejszego zapotrzebowania będą gromadzone w bankach energii.
Dla spełnienia restrykcyjnych warunków ochrony środowiska zaprojektowana została nowoczesna oczyszczalnia ścieków. Znalezienie odpowiedniego rozwiązania gwarantującego niezawodność było niełatwym zadaniem z uwagi na wahania napływu ścieków do układu oczyszczania związanego z dużą zmiennością ilości osób przebywających na stacji w ciągu roku oraz koniecznością zmieszczenia oczyszczalni w kilku morskich kontenerach.
Polska Stacja Arctowskiego
Polska Stacja Antarktyczna im. Henryka Arctowskiego położona jest w archipelagu Szetlandów Południowych, na wyspie Króla Jerzego, u wybrzeża Zatoki Admiralicji. Oddalona od Polski o 14 tysięcy kilometrów jest jedną z 40 stacji całorocznych, obecnych w tej części świata. Działa nieprzerwanie od 1977 r. Z bazy korzystają naukowcy z polskich i zagranicznych jednostek naukowych. W ostatnich latach było to ponad 80 osób z 36 instytucji. Ponad 40 lat temu główny budynek stacji został usytuowany kilkanaście metrów od brzegu morza, ale dziś wdzierająca się w głąb lądu woda grozi jego zalaniem. Trudne warunki atmosferyczne sprawiły też, że został przez te kilkadziesiąt lat mocno wyeksploatowany. Projekt nowej Stacji otrzymał dofinasowanie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w wysokości 88 mln złotych z przeznaczeniem na budowę nowego budynku głównego oraz modernizację całej infrastruktury i obiektów towarzyszących.
